Onze school is een Kanjerschool. Dat betekent dat we de Kanjermethode gebruiken als middel om de kinderen te helpen bij het ontwikkelen van een gezond zelfbeeld en een respectvolle omgang met elkaar.
De kanjertraining is leidraad bij het systematisch en dagelijks werken aan de sociaal-emotionele ontwikkeling van de kinderen. Al onze leerkrachten zijn gecertificeerd om de kanjertraining te geven. Wekelijks wordt in alle groepen een kanjerles gegeven.
De kanjertraining zetten we in het teken van: We hebben respect voor God, onszelf en anderen. 
De vijf uitgangspunten van de kanjertraining zijn:
- We vertrouwen elkaar
- We helpen elkaar
- We werken samen
- We hebben plezier
- We doen mee
Algemeen
Om in gesprek te gaan over gedrag bij kinderen maken we bij de Kanjertraining gebruik van petjes met vier verschillende kleuren. Wanneer er zich een probleem of stressvolle situatie voordoet hebben we een keuze om verschillend te reageren. Binnen de psychologie wordt dit coping genoemd. Zolang je handelt vanuit vertrouwen en op basis van wederzijds respect zijn deze verschillen tussen mensen goed en waardevol. Wanneer je zo handelt noemen we dat binnen de Kanjertraining dat je een drager bent van de witte pet. Je durft jezelf te zijn, je bent zelf te vertrouwen en durft ook anderen te vertrouwen. Kortom je bent een kanjer.
Je kunt een kanjer zijn op verschillende manier. Je kunt jezelf zijn in combinatie met de zwarte pet. Dan reageer je op een stoere manier. Je vertoont leiderschapsgedrag. Je kunt je grenzen aangeven. Je durft plannetjes te maken en bent ondernemend. Zolang naast de zwarte pet ook de witte pet van het vertrouwen aanwezig is, zullen deze kinderen zich op een hele positieve en krachtige wijze gedragen.
Je kunt ook een kanjer zijn in combinatie met de rode pet. Dan ben je vol levenslust. Je hebt een goed gevoel voor humor. Je bent optimistisch en je verstaat de kunst van het relativeren. Zolang naast de rode pet ook de witte pet van het vertrouwen aanwezig is, zullen deze kinderen op een hele positieve en opgewekte manier weten te reageren.
Je kunt ook een kanjer zijn in combinatie met een gele pet. Dan ben je vriendelijk, bescheiden en aardig. Zolang naast de gele pet ook de witte pet van het vertrouwen aanwezig is, zullen deze kinderen op een hele positieve en rustige manier weten te reageren.
Uiteraard zijn er ook verschillende combinaties van petten mogelijk. Belangrijk gegeven is dat het hierbij gaat om coping. De petten zijn hulpmiddelen om op een respectvolle wijze over gedrag te kunnen praten. Kinderen zijn niet het gedrag van de pet, maar de petten staan voor de keuzes die de kinderen kunnen maken. Kinderen wordt daarmee geleerd dat ze zelf verantwoordelijkheid dragen voor de gedragskeuzes die ze maken. Zolang je drager bent van de witte pet van vertrouwen kun je ook niet zeggen dat de ene combinatie beter is dan de andere combinatie van petten.
Wanneer ontstaan de echte problemen? Dat is wanneer de witte pet van het vertrouwen wegvalt. We vervallen dan in reacties die niet meer passen bij de cultuur van wederzijds respect. Het recht van de sterkste begint te gelden. Voor de zojuist genoemde positieve eigenschappen komt dan het woordje ‘te’ te staan. Kinderen reageren dan te krachtig, te stoer en smeden plannen die ten kosten gaan van anderen. De vrolijke kinderen reageren nu te lollig met humor dat ten koste gaan van een ander en/of zichzelf. Het gedrag is onvoorspelbaar onbetrouwbaar, niet serieus te nemen en beledigend. De vriendelijke en bescheiden kinderen reageren nu angstig en te lief. Deze kinderen cijferen zichzelf helemaal weg en worden als het ware onzichtbaar. De eerste mept van de weeromstuit van zich af, de tweede maakt er een grap van en de derde geef het op. Als het onderling vertrouwen wegvalt in een groep, dan is de kans groot dat verschillende kinderen zich depressief ontwikkelen.
Omgaan met positieve en negatieve opmerkingen
In de kanjertraining leren we ook om te gaan met positieve en negatieve kritiek. In een school zitten kinderen nu eenmaal bij elkaar in de groep. Dit betekent niet dat iedereen je vriend of vriendin kan zijn maar wel dat je met elkaar moet kunnen omgaan en kunnen samenwerken. Op school moet je leren omgaan met iedereen, in wisselwerking met elkaar te treden en nader tot elkaar te komen. Kinderen kunnen en willen hierbij een spiegel voorgehouden krijgen door hun groepsgenoten. We gebruiken hierbij tips. Een tip geef je aan iemand waardoor diegenen zich beter kan ontwikkelen of kan veranderen. Een voorbeeld: “Ik vind jou niet zo aardig want je zegt nooit wat. Als je meer tegen me zou praten zou ik je vast aardiger vinden.” Je kunt iemand ook een trap geven. Een trap is alleen kritiek leveren waar een ander niets mee kan. Een voorbeeld: “Ik vind je niet aardig want je kijkt altijd zo stom.”
Kinderen moeten leren ergernissen naar elkaar af en toe uit te spreken. Niet om elkaar te veroordelen maar met het doel van elkaar te leren en te zoeken naar een sociaal evenwicht in de groep waarbij ieder kind zich gehoord, gezien en begrepen voelt. Voor ouders is dit proces soms moeilijk te begrijpen omdat er thuis een andere situatie is dan op school. Dit heeft te maken met het feit dat er tussen kinderen die thuis met elkaar spelen een andere sociale verhouding is. Vergelijk het maar met uw eigen werk. Met collega’s ga je op een andere manier om dan met je vrienden thuis. In de kanjertraining doen we vanaf groep 5 oefeningen met kinderen om te leren om te gaan met kritiek zodat kinderen hier weerbaar in worden.
Daarnaast besteden we ook veel aandacht aan het durven hebben van een eigen mening. Hiervoor is het nodig dat kinderen zelfvertrouwen hebben en tegen kritiek kunnen. Want als je een eigen mening hebt kunnen anderen je daarop bekritiseren.
Omgaan met conflicten
Conflicten horen bij het leven. In een conflict leer je stelling te nemen, voor jezelf op te komen. Toch is het niet altijd makkelijk een conflict op te lossen. Maar al te vaak reageer je zelf op een zelfde manier terug als iemand je aanvalt. In de kanjertraining leren we kinderen hiermee om te gaan. Het is heel moeilijk om je niet op de kast te laten jagen. Hoe doe je dat? Dit zijn oefeningen waar we met de kinderen mee bezig zijn. Bij de kanjertraining leren we kinderen dat ze zich niet op de kast moeten laten jagen. “Reageer niet steeds op narigheid, laat je niet op de kast jagen, laat je niet uitdagen tot…..”.
Bij het oplossen van conflicten is het vaak zinvoller naar de toekomst te kijken dan naar het verleden.
Oefeningen hiervoor zijn geen droge theorie oefeningen. Ze werken pas als je er mee gespeeld hebt, ze in de praktijk hebt toegepast. Daarom doen we veel drama/speloefeningen om dit met kinderen te oefenen. Ook proberen we ze toe te passen bij die situaties waar het mis ging. Je hebt nu op en bepaalde manier gereageerd. Hoe had je dat ook anders kunnen doen?
Grenzen stellen
Bij de kanjertraining staan we op het standpunt dat de opvoeders (ouders/leerkrachten) de spelregels bepalen, grenzen stellen en bewaken en niet de kinderen. In de maatschappij zie je steeds meer een tendens dat het wenselijk wordt gevonden dat kinderen hun grenzen leren stellen. Dat is natuurlijk prima, maar alleen als het grenzen zijn waar een kind ook iets over te zeggen heeft. Een kind kan nu eenmaal niet zelf bepalen wat het eet, hoe laat het naar bed gaat etc. Hiervoor heeft een kind een volwassene nodig die de grenzen voor het kind bepaalt. Je kunt een kind ook best uitleggen waarom je grenzen stelt maar het is wel nodig dat een kind die grenzen krijgt. Als kinderen geen grenzen aangeleerd krijgen ondervinden ze geen sturing. Dit kan er toe leiden dat kinderen niet goed weten wat wel en niet gewenst gedrag is. Daarom vinden we het belangrijk dat we als school duidelijke regels (grenzen) stellen. Binnen de regels kan veel maar de regels/grenzen bepalen het speelveld. We oefenen dit met kinderen door steeds duidelijk te maken waarom we regels stellen. Maar ook vinden we dat kinderen soms gewoon moeten leren dat er regels zijn en dat je je aan die regels moet houden.
Meer informatie kunt u vinden op de site van de Kanjertraining.
